System kaucyjny to skuteczny sposób na recykling butelek i ograniczenie odpadów. W krajach, gdzie działa od lat, ponad 90% opakowań wraca do obiegu. Co skłania konsumentów do zwrotu butelek? Według badań dominują trzy czynniki: zwrot pieniędzy troska o środowisko i utrzymanie porządku. Ustawa o systemie kaucyjnym, która wejdzie w życie w Polsce w 2025 r., określi nowe zasady odbioru opakowań kaucyjnych. Czy system będzie skuteczny?
Motywacje konsumentów – dlaczego zwracamy opakowania kaucyjne?
Kaucja za butelki jako oszczędność
Dla większości konsumentów główną zachętą jest odzyskanie wpłaconych pieniędzy. W Portugalii aż 93% osób wskazuje ten powód. Kaucja za butelki plastikowe i puszki aluminiowe sprawia, że nieoddanie opakowania jest postrzegane jako realna strata.
Recykling butelek i ekologia
Świadomość ekologiczna rośnie – 59% badanych traktuje zwrot butelek jako wkład w ochronę środowiska. Młodsze pokolenie (poniżej 30 lat) deklaruje jeszcze większe zaangażowanie – aż 62% z nich uważa ekologię za główny powód uczestnictwa w systemie kaucyjnym.
Porządek w przestrzeni publicznej
Dla 44% konsumentów zwrot opakowań kaucyjnych oznacza mniej odpadów w domach, a dla 42% – czystsze ulice i parki. W krajach, gdzie system funkcjonuje od lat, ilość porzuconych butelek i puszek wyraźnie spadła.
Najważniejsze aspekty systemów kaucyjnych według konsumentów:
✅Więcej punktów zwrotu butelek – konsumenci oczekują łatwego dostępu do butelkomatów i bezawaryjnego ich działania – kluczowe dla 87% badanych.
✅Łatwa obsługa (83%) i szybkie skanowanie opakowań (78%) oraz łatwy kontakt z personelem w razie problemów (75%).
✅Możliwość oddania wszystkich typów opakowań w jednym miejscu (81%).
✅Cyfrowy zwrot kaucji – 34% osób preferuje przelew na konto lub aplikację zamiast papierowego paragonu.
✅Loterie i akcje charytatywne – w Norwegii popularna jest loteria recyklingowa, gdzie konsumenci mogą wygrać nagrody lub przekazać kaucję na cele dobroczynne.
Czy system kaucyjny w Polsce odniesie sukces?
Czy kaucja za butelki plastikowe i puszki aluminiowe zmieni nasze nawyki? Jakie rozwiązania powinny znaleźć się w systemie kaucyjnym w Polsce? Warto wzorować się na doświadczeniach innych krajów z uwzględnieniem lokalnej specyfiki.
Na polskim rynku działa wiele niezależnych sklepów detalicznych oraz będzie kilku Operatorów, co powoduje, że w Polsce możemy mówić o kilku systemach kaucyjnych.
Sprawne obsłużenie systemu kaucyjnego uzależnione będzie m.in. od rozwiązań, z których Detaliści będą mogli skorzystać typu aplikacje do obsługi zbiórki manualnej czy recyklomaty (RVM). Im więcej punktów zbiórki, tym większa szansa na sukces systemu kaucyjnego.
