W Polsce oraz w całej Unii Europejskiej przewiduje się dalszy rozwój automatycznych urządzeń zwrotnych (RVM – Reverse Vending Machines) do obsługi zwrotów opakowań, a systemy te stają się coraz bardziej powszechne. Oczywiście, obecnie istnieją już miejsca, w których automaty te są używane, zwłaszcza w dużych sklepach i punktach handlowych, ale w przyszłości, w związku z rozwojem regulacji oraz dążeniem do zwiększenia efektywności zbiórki opakowań, spodziewane są dalsze inwestycje w tę technologię.
Obecny stan i rozwój:
– W Polsce automaty do zwrotu butelek PET i puszek są już obecne, zwłaszcza w dużych sieciach handlowych, np. w supermarketach. Konsument przychodzi z opakowaniem, wkłada je do automatu, który identyfikuje rodzaj opakowania, a następnie wypłaca kaucję. To rozwiązanie jest wygodne, szybkie i efektywne.
– RVM to nie tylko automaty do zwrotu napojów, ale również zaawansowane urządzenia, które mogą przyjmować różne typy opakowań, segregując je i kierując do odpowiednich procesów recyklingowych. W tym przypadku urządzenia będą coraz bardziej zróżnicowane, zdolne do obsługi większej liczby rodzajów opakowań (np. szklanych butelek, kartonów po napojach).
Wzrost zastosowania RVM:
– Dyrektywy UE, takie jak Dyrektywa w sprawie odpadów opakowaniowych i Dyrektywa SUP (o plastikach jednorazowego użytku), nakładają na państwa członkowskie obowiązek rozszerzenia systemów kaucyjnych, co oznacza, że automatyczne urządzenia zwrotne będą stawały się bardziej powszechne i dostępne. Można spodziewać się, że RVM będą wykorzystywane nie tylko do butelek PET, ale także do innych typów opakowań, jak np. puszki, szklane butelki czy opakowania kartonowe.
– Integracja z systemami cyfrowymi: Nowoczesne RVM mogą być zintegrowane z aplikacjami mobilnymi lub systemami lojalnościowymi, umożliwiając użytkownikom szybki zwrot opakowań i uzyskanie zwrotu kaucji na ich konto.
Korzyści:
– Wygoda i efektywność: Automatyzacja procesu zwrotu opakowań pozwala na szybkie i sprawne zarządzanie dużą liczbą zwróconych opakowań. Zaletą RVM jest również brak konieczności interwencji ze strony personelu, co zmniejsza koszty operacyjne i zwiększa wygodę dla konsumentów.
– Śledzenie i monitoring: RVM mogą automatycznie zbierać dane o liczbie zwróconych opakowań, ich typach i ilościach, co pozwala na dokładniejsze monitorowanie skuteczności systemu recyklingu i umożliwia optymalizację procesów.
– Ręczna obsługa zwrotów: Choć automatyczne urządzenia zwrotne będą stawały się coraz bardziej powszechne, wciąż istnieje potrzeba ręcznej obsługi zwrotów, zwłaszcza w mniej rozwiniętych rejonach, w małych sklepach, czy też w przypadku opakowań, które nie są objęte systemem RVM. Ręczna obsługa może także obejmować:
– Punkty zbiórki, gdzie pracownicy segregują opakowania: Może to dotyczyć głównie małych punktów sprzedaży lub miejsc, gdzie nie ma wystarczających zasobów na instalację zaawansowanych automatów.
– Punkty, które obsługują specjalistyczne opakowania: Czasami, ze względu na specyfikę materiału opakowania (np. opakowania po lekach czy kosmetykach), ręczna obsługa może być bardziej praktyczna.
Przewidywania na przyszłość:
-Automatyzacja wciąż będzie rosła: W związku z rosnącą liczbą opakowań objętych systemem kaucji, będzie rosła potrzeba instalacji automatycznych urządzeń zwrotnych w dużych sieciach handlowych, punktach recyklingowych, a także w przestrzeniach publicznych, takich jak centra handlowe, dworce czy lotniska.
– Ręczna obsługa na marginesie: Choć ręczna obsługa zwrotów nie zniknie całkowicie, jej rola będzie malała na rzecz automatycznych systemów, które będą w stanie obsługiwać większą liczbę opakowań i umożliwiać szybszy proces recyklingu.
Automatyczne urządzenia zwrotne (RVM) będą zyskiwały na popularności, szczególnie w miastach i większych sklepach, w ramach dążenia do zwiększenia efektywności systemów zwrotu opakowań i recyklingu. Ręczna obsługa zwrotów pozostanie w niektórych przypadkach, szczególnie w mniejszych punktach, ale ogólnie spodziewa się, że większość zwrotów opakowań będzie realizowana za pomocą zautomatyzowanych urządzeń.